تشخیص و درمان بلوغ زودرس در کودکان

اولین قدم در درمان بلوغ زودرس، تشخیص علت آن است. پزشک با تجویز برخی آزمایشها سعی میکند به علت این وضعیت پی ببرد. یکی از آزمایشهای متداول در این زمینه، آزمایشی به نام تحریک هورمون آزاد کننده گنادوتروپین است اما آزمایشهای دیگر هم ممکن است لازم باشد. 

چه آزمایشهایی برای تشخیص بلوغ زودرس انجام میشود؟ 

1- آزمایش هورمون آزاد کننده گنادوتروپین 

در آزمایش تحریک هومون آزاد کننده گنادوتروپین که با نام اختصاری GnRH از آن یاد میشود، ابتدا نمونه خون از کودک گرفته میشود. سپس هورمون آزاد کننده گنادوتروپین به او تزریق میشود و طی فواصل مشخصی از او آزمایش خون گرفته میشود تا مشخص شود آیا تغییری در واکنش بدن و میزان هورمونها دیده میشود یا نه. 
در کودکانی که بلوغ زودرس ناشی از دستگاه عصبی مرکزی دارند، تزریق این هورمون باعث میشود هورمون دیگری در بدن افزایش یابد اما در کسانی که بلوغ زودرس ناشی از دستگاه عصبی محیطی دارند، میزان هورمونهای دیگر ثابت باقی می ماند. 

2- ام آر آی 

در عکس برداری رزنانس مغناطیسی یا ام آر آی مغز، تصاویری از مغز گرفته میشود تا مشخص شود آیا ناهنجاری مغزی غامل شروع زودتر از موعد بلوغ شده است. این روش در کسانی که بلوغ زودرس دستگاه عصبی مرکزی دارند صورت میگیرد. 

3- آزمایش تیروئید 

دکتر ممکن است در صورت مشاهده علائم کم کاری تیروئید مانند خستگی، کندی، افزایش حساسیت به سرما، یبوست، افت عملکرد تحصیلی، رنگ پریدگی و یا خشکی پوست، آزمایش عملکرد تیروئید برای کودک تجویز کند. 

4- سونوگرافی 

ممکن است در کودکانی که به نظر میرسد بلوغ زودرس دستگاه عصبی محیطی دارند به خصوص در دختران، سونوگرافی انجام شود تا اگر کیست یا تومور وجود دارد شناسایی شود. ممکن است آزمایش خون برای بررسی سایر هورمونها یا فاکتورهای دیگر نیز تجویز شود. 

بلوغ زودرس در کودکان چگونه درمان میشود؟ 

هدف اصلی از درمان این است که کودک اگر مشکلی دارد مشخص شود و همچنین، رشد او به اندازه سالم و طبیعی برسد تا از کوتاهی قد جلوگیری شود. 
درمان بلوغ زودرس بستگی به علت آن دارد اما در برخی موارد، هیچ علت خاصی برای آن پیدا نمیشود. در این موارد، ممکن است کودک نیازی به درمان نداشته باشد. این بستگی به سن و سرعت پیشروی بلوغ دارد. معمولا توصیه میشود بر وضعیت بدن کودک نظارت شود و هر چند ماه یک بار به پزشک مراجعه شود. 

درمان بلوغ زودرس مرکزی 

کوکانی که علت زود شروع شدن فرایند بلوغشان، دستگاه عصبی مرکزی است غالبا هیچ مشکل پزشکی زمینه این ندارند و درمان بر روی آنها موثر است. این درمان که درمان آنالوگ گنادوتروپین خوانده میشود معمولا شامل تزریق ماهانه دارویی به نام لئوپرولید استات (leuprolide acetate) با نام تجاری لوپرورلین یا تریپتورلین (triptorelin ) است که رشد سریع را به تاخیر می اندازد. برخی فرمولهای جدیدتر دارویی را میتوان با فواصل طولانی تر تزریق کرد. 
کودک تا زمانی مصرف دارو را باید ادامه بدهد که به سن طبیعی بلوغ برسد. به طور متوسط شانزده ماه پس از متوقف کردن مصرف دارو، فرایند بلوغ دوباره شروع میشود. 
یک گزینه درمانی دیگر برای بلوغ زودرس مرکزی، ایمپلنت هیسترلین است که تا یک سال کار میکند. این درمان بدون درد و بدون نیاز به تزریق های مکرر کار درمان در این کودکان را انجام میدهد اما نیاز به یک عمل جراحی کوچک دارد. ایمپلنت با برش کوچکی در ناحیه داخلی بالای بازو، در زیر پوست کودک جایگذاری میشود. پس از یک سال ایمپلنت خارج شده و در صورت لزوم با ایمپلنت جدید جایگزین میشود. 

درمان بیماری یا اختلال عامل بلوغ زودرس 

در صورتی که یک مشکل پزشکی باعث این وضعیت شده باشد، درمان آن باعث توقف فرایند پیشرونده بلوغ زودرس میشود. مثلا اگر کودک توموری دارد که هورمون تولید میکند و باعث این وضعیت شده است با عمل جراحی برداشتن تومور، وضعیت بدن او نیز به حالت طبیعی برمیگردد. 

بیشتر بخوانید:

بلوغ زودرس چه عوارضی دارد؟ 

چاقی و بلوغ زودرس