با سلام در این مقاله به علایم و عوارض خارج از دستگاه گوارش با منشا گوارشی خواهیم پرداخت که در شیر خواران مبتلا به رفلاکس معده ی کنترل نشده در ابتدای شیر خوارگی و سپس در دوران کودکی و نوجوانی به کرات دیده شده و عدم توجه به عامل زمینه ای آن یعنی رفلاکس معده و عدم کنترل عامل زمینه ای به شکست در درمان در این کودکان می انجامد ودر سالهای اخیر مورد کانون توجه متخصصین در کشورهای مختلف و همچنین در کشور ما بوده است.
در تشخیص افتراقی کودکانی که دارای علایم و عوارض غیر قابل توجیه یا مقاوم تنفسی یا گوش و حلق و بینی میباشند رفلاکس معده به عنوان شایع ترین و با اهمیت ترین علت خارج دستگاه تنفس از اهمیت بسیاری برخوردار است که این صدمات می تواند ناشی از تماس مستقیم محتویات اسیدی معده با دستگاه تنفس (آسپیراسیون یا میکرواسپیزاسیون) یا به علت واکنش های رفلاکسی بین مری و دستگاه تنفس (مانند انسداد حنجره یا برونکواسپاسم) باعث بروز علایم تنفسی در کودکان و نوجوانان گردد.
در بسیاری موارد همراهی بین تحریک پذیری مجاری تنفسی با رفلاکس معده باعث تشدید و مقاومت به درمان و ایجاد سیکل معیوب بین این دو می گردد .در بساری از موارد کودکانی که علایم تنفسی مزمن و مقاوم به درمان را دارند علایم تیپیک رفلاکس وجود ندارد و توجه به سابقه ی کودک در دوران نوزادی و شیر خوارگی و داشتن علایم طبقه بندی نشده ی رفلاکس برای شک به عامل اولیه در این کودکان از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود. در این موارد لازم است درمان اولیه ی بیماری بر اساس کنترل رفلاکس معده و در اغلب مواررد استفاده ی همزمان از داروهای آنتی اسید با داروهای مورد استفاده برای سیستم تنفسی در نظر گرفته شود.
حملات آپنه (قطع تنفس بیش از 20 ثانیه در طول خواب یا ریسه رفتن در کودکان)، استریدور (تنگی نفس همراه با بازدم صدا دار در طول بیماری های ویروسی مانند خروسک) که عامل 50 درصد این حملات رفلاکس معده ی تشخیص داده نشده میباشد. وجود مایع در پشت پرده ی گوش همراه با کاهش شنوایی و درد گوش به صورت مکرر و اوتیت سروز مقاوم به درمان و آسم کودکی تشدید شونده با فعالیت و هنگام خواب در کودکان و نوجوانان که مقاوم یا وابسته به مصرف طولانی مدت کورتون می باشند.
در نیمی از موارد در واقع علایم مربوط به رفلاکس معده می باشند که توجه به همراهی با سایر علایم غیر اختصاصی و طبقه بندی نشده ی رفلاکس معده مانند خواب های بد شبانه و دندان قروچه هنگام خواب یا مشت بودن دست ها هنگام خواب و بوی بد دهان و حالت سجده گرفتن کودک در طول خواب و کوبیدن پاها به تشک درطول خواب و تمایل کودک به دراز کشیدن بروی شکم در جاهای خنک و سرد و تمایل به نوشیدن آب سرد و خوردن یخ در کودک که از علایم شایع و کمک کننده در تشخیص افتراقی رفلاکس معده به عنوان عامنل زمینه ای می باشد الزامی به نظر می رسد.
توجه به این نکات و مطلع نمودن پزشک معالج کودک از اهمیت خاصی در تشخیص و درمان موثر و به موقع این کودکان خواهد داشت.