با سلام در این مقاله نگارنده با بررسی حدود 3000 پرونده ی پزشکی بیماران مبتلا به رفلاکس معده در نوزادان که از اوایل تولد تا پایان دو سالگی تحت کنترل و درمان جهت رفلاکس معده ی شیرخوارگی بوده اند و دارای پرونده ی پزشکی ثبت شده در مطب بودند. علل شکست در کنترل کامل علایم و عوارض ناشی از رفلاکس معده را جهت اطلاع عزیزان دارای نوزاد یا شیر خوار مبتلا به رفلاکس معده به امید آن که با توجه به این علل بهتر و سریع تر بتوان دلبندان کوچولوی مبتلا به رفلاکس معده را کنترل نمود منتشر می نمایم .
1- اولین و مهمترین علت کنترل ناکافی رفلاکس معده مانند هر مورد پاتولوژیک یا فیزیولوژیک دیگری در کودکان و بزرگسالان نداشتن اطلاعات کافی و لازم در خصوص آن مورد می باشد بدین گونه که درصورتی که والدین و مراقبین کودک اطلاعات کافی در خصوص تعریف رفلاکس معده، انواع فیزیولوژیک و غیر فیزیولوژیک آن، علل ایجاد کننده و تشدید کننده رفلاکس معده، علایم و عوارض کوتاه مدت و دراز مدت رفلاکس معده و اثر آن بر سایر سیستم های بدن مانند دستگاه تنفس و سیستم عصبی و مجاری تنفسی فوقانی، راه های کنترل و پیشگیری از عوارض ثانویه و شناخت داروها و نحوه ی استفاده از آن ها نداشته باشند. همکاری و مساعدت آن ها با پزشک برای کنترل سریع تر و کامل تر ریفلاکس معده و پیشگیری از عوارض آن کمتر و شکست در درمان بیشتر خواهد بود. لذا داشتن اطلاعات کافی در خصوص رفلاکس معده باعث کنترل سریع و کامل آن خواهد بود وبا توجه به این که موارد پاتولوژیک رفلاکس کاملاً قابل کنترل و نیازمند رعایت شرایط خاص ضد رفلاکس و استفاده ی صحیح و به موقع از داروهای تجویزی می باشد توجه به این نکته الزامی است.
2- مورد دوم و مهمترین مورد بعد از تشخیص و شناخت رفلاکس معده بر طرف نمودن عامل زمینه ای و تشدید کننده ی آن یعنی جلوگیری از پرخوری در نوزاد و شیر خوار و کنترل تغذیه ی کودک با رعایت حذف عوامل تشدید کننده (مانند رژیم غذایی مادر و نحوه ی صحیح شیر دهی و میزان شیر دهی در هر وعده و ...) می باشد که در این صورت تمامی شیرخواران مبتلا به رفلاکس فیزیولوژیک و درصد قابل توجهی از شیر خواران مبتلا به رفلاکس پاتولوژیک بدون نیاز به مصرف دارو قابل کنترل و درمان خواهند بود.
3- سومین عامل تاخیر در درمان و کنترل عوارض ناشی از رفلاکس معده اصرار والدین در ادامه ی تغذیه ی بیش از حد تحمل شیرخوار و یا اصرار بر تغذیه ی انحصاری با شیر مادر در شیر خوارانی که دارای آلرژی به ترکیبات شیر مانند پروتئین، قند یا چربی شیر هستند و نیازمند استفاده از شیر کمکی رژیمی می باشند و عدم رعایت رژیم غذایی مادر می باشد که در این موارد شروع زود هنگام تغذیه ی کمکی در شیر خوار و استفاده ی بجا و متناسب با هر شیر خوار از شیر های رژیمی می تواند بسیار کمک کننده و برطرف کننده ی لزوم استفاده از دارو در کنترل رفلاکس معده باشد.
4- بعد از کنترل اولیه ی رفلاکس معده و شروع به هنگام تغذیه ی کمکی شایع ترین و متاسفانه سخت ترین علت عدم پاسخ کافی به درمان عدم توجه به این نکته می باشد که کودکان رفلاکسی لازم است نوع و مقدار و زمان تغذیه ی آزاد و متناسب با خود را داشته باشند و برنامه ریزی و اصرار بیش از حد والدین در تغذیه ی دلخواه خود و میزان دلخواه خود و بدون در نظر گرفتن تمایل و راحتی کودک در انتخاب زمان، میزان و نوع غذای مورد علاقه اش که باعث تشدید رفلاکس و درد شکم و برگشت علایم رفلاکس در وی نگردد نه تنها در تغذیه ی کودک خود موفق نخواهند بود بلکه باعث ترس در کودک و تحریک بی اشتهایی و امتناع کودک از تغذیه ی مناسب خواهند شد لذا تاکید می شود کودکان رفلاکسی دارای رژیم غذایی آزاد می باشند و بجز چند مورد ممنوع غذایی در شیر خوار زیر یکسال در سایر موارد باید آن ها را در انتخاب نوع و میزان و زمان تغذیه آزاد گذاشت و تنوع غذایی ارایه شده به کودک و توجه به سلیقه ی کودک مهم ترین عامل در رفع بی اشتهایی و لجبازی کودک و امتناع از غذا خوردن در وی می باشد.
5- پنجمین علت شکست در درمان استفاده ی نامناسب از داروهای تجویز شده در کودکانی که نیازمند دارو درمانی برای کنترل رفلاکس معده می باشند و همراهی سایر علل پاتولوژیک مانند حساسیت های شدید غذایی، سندروم مری کوتاه، افزایش فشار داخل جمجمه ای و ... می باشد که در این گونه موارد که خوشبختانه بسیار نادر و در کمتر از یک درصد کودکان مبتلا به رفلاکس دیده می شود رفع عامل زمینه ای غیر گوارشی و استفاده از داروهای نسل دوم آنتی ریفلاکس و روش های کمکی جراحی مورد نیاز خواهد بود .
به امید آن که با رعایت موارد ذکر شده بتوانیم تمام کودکان مبتلا به رفلاکس معده را در کمترین زمان ممکن و با کمترین میزان استفاده از داروهای آنتی رفلاکس کنترل و درمان کنیم.