تغذیه ی نوزادان و شیرخواران مبتلا به رفلاکس معده ضروری و مورد سوال بسیاری از مراجعین محترم است مورد توجه مجدد قرار می دهیم.
به یاد داشته باشید پرخوری در نوزادان و شیرخواران به عنوان عامل زمینه ای یا تشدید کننده ی رفلاکس باید در تمام سنین و قبل، حین وبعد از درمان رفلاکس به عنوان اصلی ترین راه کنترل رفلاکس معده مدنظر والدین گرامی باشد و عدم اجبار در خوراندن شیر (شیرمادر یا شیر کمکی) به کنترل بهتر رفلاکس و از بین بردن علایم اولیه و ثانویه ی آن کمک بسیاری می نماید برای این منظور تغذیه با سینه ی مادر هر دوساعت و به مدت 5 دقیقه در اغلب موارد موثر و کافی است.
برای استفاده از شیرکمکی نیز میزان 30 تا 45 سی سی در ماه اول و سپس 60 تا 75 سی سی در هر وعده جایگزین شیرمادر از پرخوری در شیرخوار جلوگیری می نماید. در طول شیردهی مادر لازم است پرهیز های غذایی توصیه شده توسط پزشک را بخصوص در مورد مصرف لبنیات گاوی، گوجه فرنگی خام و انواع شکلات و کاکائو و قهوه و... رعایت نماید. در برخی شیرخواران که همزمان دچار عدم تحمل شیر و حساسیت شدید به پروتیین گاوی هستند استفاده از شیر های کمکی رژیمی به صورت همزمان با شیر مادر یا جایگزین با شیر مادر اجتناب ناپذیر است و لازم است در این مورد با پزشک کودک مشورت نمایید.
درهنگام شیردهی و بعد از خوردن شیر لازم است شیرخوار در وضعیت نشسته یا ایستاده در بغل بماند و تا 20 دقیقه بعد از آن شیرخوار به محل خواب خود منتقل می گردد و از خواباندن بلافاصله ی شیرخوار در تخت یا گهواره باید اجتناب شود. از انجا که شیرخواران مبتلا به رفلاکس حین تلاش برای گرفتن آروغ دچار حملات برگشت و بی قراری و دردهای ناشی از آن می شوند الزامی به گرفتن آروغ در این شیرخواران نمی باشد و در صورتی که با زدن آروغ کودک دچار بی قراری می شود از این کار اجتناب نمایید. زمان مناسب برای شروع تغذیه ی کمکی در کودکان رفلاکس از ابتدای ماه پنجم می باشد و لازم است کودک با بیسکویت و پوره های ساده همراه با کمی نمک و سوپ های میکس شده با کمی نمک و لیموترش تازه تحت تغذیه ی کمکی قرار گیرد زیرا شیر به عنوان عامل اصلی محرک ریفلاکس بعد از ماه چهارم نه تنها باعث تشدید رفلاکس خواهد شد بلکه توسط خود کودک نیز به سختی پذیرفته می شود و این مورد باعث اختلال در وزن گیری و رشد کودک در ماه های سوم تا ششم خواهد گردید. درخصوص میزان، نوع و زمان تغذیه ی کودک بعد از شروع تغذیه هیچ محدودیتی بجز عدم استفاده از مواد غذایی ممنوع برای کودکان زیر یکسال وجود ندارد و لازم است کودک در انتخاب نوع غذا آزاد گذاشته شود.
شروع قطره ی آهن همزمان با شروع تغذیه ی کمکی و کاستن از میزان و دفعات شیردهی توصیه می شود. اغلب کودکان رفلاکسی تمایل به خوردن غذاهای سفره و مواد غذایی تند و ترش و حتی پیاز و پیازچه ی خام خواهند داشت و این مواد را به غذای شیرین معمول در این سن مانند فرنی و حریره ترجیح می دهند که در این موارد تغذیه ی کودک با غذای سفره بدون ادویه و فلفل اشکالی نخواهد داشت. به یاد داشته باشید بسیاری از شیرخواران رفلاکسی به شیر گاو واکنش نشان می دهند و لازم است برای تهیه ی غذای کودک از شیر دوشیده شده ی مادر یا شیرهای سویا و رژیمی استفاده نمود.
بعد از شروع غذای کمکی پزشک داروهای مصرفی کودک را بتدریج کاهش خواهد داد و بعد از مدتی آنها را قطع خواهد نمود ولی لازم است به خاطر داشته باشید علایم رفلاکس معده درفواصل زمانی تا قطع کامل شیردهی و حتی تا سنین کودکی و قبل از مدرسه به علل استرس زایی همچون واکسیناسیون، مسافرت، بیماری های ویروسی، دندان درآوردن و امثال آن به صورت های متعددی که اغلب بی قراری درخواب، بوی بد دهان، بی اشتهایی، کابوس های شبانه، دندان قروچه و سرفه های مزمن شبانه را بدنبال خواهد داشت، مجدد بروز می نماید که در این موارد اطلاع به پزشک در مورد سابقه ی رفلاکس معده شیرخوارگی ضروری است و در این موارد پزشک با توصیه به درمان مجدد و کوتاه مدت رفلاکس علایم راکنترل خواهد نمود و از اقدامات پاراکلینیکی غیر ضروری و استفاده ی بی رویه از سایر دارو ها اجتناب خواهد شد.
با آرزوی سلامتی دوستدار شما دکتر بهروز مقدادی