اگر کودک شما کمبود وزن دارد و لاغرتر از نرمال است، ممکن است نگرانیهایی برای شما ایجاد نماید. دلایل زیادی پشت کم وزنی کودکان وجود دارد و این لاغری کودک به این معنی نیست که وزن نمیگیرد. اگر میخواهید کودک به وزن نرمال برسد، باید بفهمید علت کمبود وزن او چیست؟
دلایل کمبود وزن و لاغری کودکان
باید بدانید بین لاغری و کمبود وزن تفاوت زیادی وجود دارد بنابراین اگر صرفا تصور میکنید فرزند شما خیلی لاغر است به این معنی نیست که واقعا کم وزن است بلکه باید برای تشخیص او را نزد پزشک ببرید.
-
ژنتیک
ژنتیک در وزن کودکان نقش مهمی دارد. اگر هر دو والدین کودک لاغر باشند، احتمال بیشتری وجود دارد که کودک نیز لاغر باشد. این نشان میدهد کودک این ویژگی را از والدین به ارث برده است از این رو، دکتر ممکن است درمان خاصی نیاز نبیند. با این توصیه میشود پیش از این که لاغری به ژنتیک نسبت داده شود، به پزشک اطفال مراجعه کنید.
-
بیماری های گوارشی
بیماریهای گوارشی مانند بیماریهای التهابی روده یا بیماری رفلاکس معده میتوانند باعث کمبود وزن در کودکان شوند. کودک ممکن است به دلیل درد یا سوزش معده پس از غذا، از خوردن امتناع نماید. علائمی مثل اسهال، استفراغ یا حالت تهوع اگر به دفعات تجربه میشوند باید بررسی شوند.
تاثیر اختلالات تیروئیدی بر کوتاهی قد
-
بیماری های مربوط به تیروئید
اگر کودک پرکاری تیروئید داشته باشد در واقع پرکاری تیروئید باعث کاهش وزن او میشود. تحریک پذیری و عصبی شدن از علائم شایع این بیماری هستند. با آزمایش خون کمبود وزن ناشی از پرکاری تیروئید تشخیص قطعی داده میشود.
-
اختلالات خوردن
در سالهای اخیر اختلالات خوردن در کودکان شایع شده است. هنگامی که کودکی تحت تاثیر اختلال خوردن قرار میگیرد، پس از صرف غذا ممکن است با استفراغ عمدی یا رژیم های سختگیرانه یا از این قبیل اقدامات شدید سعی در جبران نماید. چنین کودکی را باید نزد روانشناس ببرید تا وضعیت او بررسی شود.
از کجا بدانم کودکم کمبود وزن دارد؟
علائم و نشانه های کمبود وزن در کودکان عبارتند از:
- کاهش وزن
- درد مفصل یا استخوان
- کم بودن حجم عضلات و چربی بدن
- رشد ضعیف
- تغییر خلق، اضطراب، مشکلات یادگیری
- ساختار استخوانی ظریف و حساس
کمبود وزن کودک چگونه مشخص میشود؟
پزشک عوامل متعددی را در زمینه وزن کودکان در نظر میگیرد. عادات غذایی کودک، وضعیت سلامتی او، وزن و ساختار بدن، مشکلات پزشکی و طول مدت زمانی که کودک کمبود وزن دارد در نظر گرفته میشوند. پزشک سوالاتی در مورد برنامه غذایی کودک میپرسد تا اگر مشکلی در تامین مواد مغذی کودک وجود دارد متوجه شود. شاخص توده بدنی (بی ام آی) کودک اندازه گیری میشود. بی ام آی شاخص بهتری نسبت به وزن تنهاست. اگر بی ام آی زیر صدک پنجم باشد ممکن است به کمبود وزن کودک تعبیر شود.
برای وزن گیری کودک چه کار کنم؟
اگر کودک شما بیش از حد نرمال لاغر است و وزن کمی دارد و علت آن پزشکی نیست، میتوانید با توصیه های زیر به افزایش وزن کودک کمک کنید.
توصیه هایی برای افزایش وزن کودکان
- غذاهای پر کالری به کودک بدهید. در برنامه غذایی کودک آجیل، مغزهای درختی و روغنهای گیاهی بگنجانید. این منابع چربی برای وزن گیری و همچنین سلامت قلب کودک مفید هستند.
- زمانهای صرف غذا را به مراسم خانوادگی تبدیل کنید. برای خرید مواد غذایی کودک را همراه ببرید و او را در انتخابها دخیل کنید. او را تشویق کنید در فرایند آشپزی مشارکت کند تا به غذا و خوردن علاقمند شود. هنگامی که به میوه فروشی میروید از کودک بخواهید میوه و سبزیجات انتخاب کند.
- در تلاش برای افزایش وزن کودکان باید مراقب باشید به غذاهای کم ارزش روی نیاورید. غذاهای کم ارزش باعث میشوند ذائقه و عادات غذایی بدی در کودک نهادینه شوند و در تمام طول عمر او را آزار دهند. برای افزایش کالری غذای کودک تنها بر مواد غذایی سالم تکیه کنید تا چاق کردن کودک به قیمت از بین رفتن سلامت او تمام نشود.
- میان وعده های متعدد اما کم حجم بین وعده های اصلی به کودک بدهید. مصرف آب میوه ها و شیر را به یک یا دو لیوان در روز محدود کنید چون مصرف نوشیدنی زیاد در طول روز به خصوص اگر نزدیک به وعده غذایی باشد باعث میشود کودک سیر شده و اشتهای خوردن غذا را از دست بدهد. سیب زمینی، آجیل، لبنیات پرچرب و تخم مرغ از جمله مواد غذایی هستند که به افزایش وزن کودک کمک میکنند.
اگر کودک شروع به افزایش وزن نکرد چکار کنم؟
اگر کودک شما کمبود وزن دارد و علیرغم همه تلاشهایتان لاغری او برطرف نمیشود، با پزشک صحبت کنید. باید وضعیتهای پزشکی و روانی احتمالی بررسی شوند. اگر کودک از خوردن امتناع میکند، از روانشناس کمک بگیرید. گاهی اوقات پیدا کردن علت کمبود وزن کودکان کار ساده ای نیست و نیاز به صبر و تمرکز و پیگیری دارد.
در مورد اضافه وزن و چاقی در کودکان بیشتر بخوانید.