بلوغ زمانی اتفاق می افتد که بدن کودک شروع به رشد و تغییر به سمت بزرگسالی میکند. در دختران سینه ها شروع به رشد میکنند و اولین پریود خود را تجربه میکنند. در پسران صدا کلفت میشود و موهای صورت شروع به رویش میکنند. سن متوسط شروع بلوغ در دختران یازده سالگی است و در پسران دوازده سالگی. اما این سن متوسط است یعنی هر کودکی ممکن است کمی زودتر یا دیرتر از این سن به بلوغ برسد و هنوز کاملا نرمال باشد. در واقع بلوغ بالای هشت سال و پایینتر از چهارده سال در دختران نرمال است. فرایند بلوغ حدود چهار سال ممکن است طول بکشد.
بلوغ زودرس یا دیررس
کودکانی که بلوغشان پیش از هشت سالگی شروع شود یا تا چهارده سالگی شروع نشود، باید به دکتر مراجعه کنند تا وضعیت سلامتی آنها بررسی شود.
اولین علائم بلوغ در دختران چیست؟
- اولین نشانه بلوغ در دختران معمولا رشد سینه هاست.
- گاهی اوقات جوانه پستان بسیار حساس است (در هنگام لمس ممکن است درد بگیرد) یا ممکن است یک پستان چند ماه زودتر از پستان دیگر رشد کند.
- موهای شرمگاهی نیز شروع به رشد میکنند . برخی دختران ممکن است متوجه رویش مو در پاها یا دستها شوند.
علائم ثانویه بلوغ در دختران چیست؟
پس از یک سال از شروع بلوغ و طی سالهای آتی علائم زیر در دختران ظاهر میشود:
- سینه ها به رشد خود ادامه میدهند و بزرگتر میشوند
- حدود دو سال بعد از شروع بلوغ، معمولا دختران اولین پریود خود را تجربه میکنند
- موی ناحیه شرمگاهی درشت و پر میشود
- موی زیر بغل شروع به رشد میکند (برخی دختران در نواحی دیگر بدن مانند بالای لب بالا نیز رویش مو را تجربه میکنند که امری کاملا طبیعی است
- تعریق در دختران بیشتر میشود
- اغلب جوش میزنند. جوشها میتوانند سرسیاه، سرسفید و چرکی باشند
- ترشحات سفید رنگ واژن شروع میشود
- وارد یک دوره جهش رشد میشوند. از زمانی که اولین پریود خود را تجربه میکنند، 5 تا 7 سانتیمتر در سال رشد میکنند و این وضعیت یکی دو سال ادامه دارد تا زمانی که به قد بزرگسالی برسند
- بیشتر دختران وزن میگیرند و شکل بدنشان تغییر میکند. چربی های بالای بازو، رانها و بالای کمر بیشتر میشود و رانها مدورتر شده و کمر باریکتر میشود
پس از چهار سال از شروع بلوغ در دختران شرایط بدن آنها چگونه است؟
- سینه ها شبیه به افراد بالغ شده است
- موی شرمگاهی در سمت داخلی رانها نیز رشد کرده است
- ناحیه تناسلی کامل رشد کرده است
- رشد قد متوقف شده است
اولین علائم بلوغ در پسران چیست؟
- اولین علامت بلوغ در پسران معمولا بزرگ شدن بیضه ها و نازک و قرمز شدن کیسه های بیضه است
- موی شرمگاهی در قاعده آلت تناسلی شروع به رشد میکند
علائم ثانویه بلوغ در پسرها چیست؟
پس از یک سال از شروع علائم اولیه بلوغ و ظرف چند سال آتی موارد زیر تجربه میشود:
- آلت تناسلی و بیضه ها به تدریج رشد میکنند و کیسه های بیضه تیره تر میشود
- موی شرمگاهی ضخیم تر شده و فر میخورد
- بدن شروع به تعریق بیشتر میکند
- سینه ها موقتا کمی ورم میکند که طبیعی است و ارتباطی با بزرگی سینه در مردان ندارد
- فرد ممکن است در خواب دچار انزال منی غیر ارادی شود
- صدا گرفته میشود و تا مدتی دائما کلفت تر میشود و تن آن دائما تغییر میکند
- پسرها اغلب در این دوران جوش و آکنه میزنند که ممکن است سرسیاه، سرسفید یا چرکی باشد
- کودک در این سن وارد جهش رشد میشود و قد او به طور متوسط 7 تا 8 سانتیمتر در سال بلندتر میشود و بدنش عضلانی تر میشود
پس از چهار سال از شروع بلوغ در پسران وضعیت بدن آنها چگونه است؟
- ناحیه تناسلی شبیه به اندام تناسلی یک فرد بالغ شده و موی ضخیم در سطح داخلی رانها نیز رشد کرده است
- موهای صورت شروع به رشد کرده اند و پسران اکنون صورت خود را اصلاح میکنند
- قد با سرعت کندتری رشد میکند و در حدود شانزده سالگی کامل متوقف میشود اما ممکن است بدن هنوز در حال عضلانی تر شدن باشد
- بیشتر پسران در هجده سالگی به بلوغ کامل و بدن بزرگسالی رسیده اند
بیشتر بخوانید: چاقی و بلوغ زودرس
تغییرات خلق و خو در بلوغ
بلوغ زمان دشواری برای کودکان است و باید با مسائل زیادی از جمله تغییرات شدید در بدن خود کنار بیایند. بوی بدن و جوشهای صورت میتواند اعتماد به نفس آنها را تحت تاثیر قرار بدهد. از طرفی این سن دورانی هیجانی است و کودک احساسات و عواطف جدیدی را تجربه میکند.
هیجانات کودکانی که وارد دوران بلوغ شده اند همانند ترن هوایی بالا و پایین میرود و نوسان دارد. ممکن است در این سن برخی کودکان تحت تاثیر مسائل روانشناختی قرار گرفته و موارد زیر را تجربه کنند:
- تغییر خلق بی دلیل
- ضعیف شدن اعتماد به نفس
- پرخاشگری
- افسردگی
اگر درک نوجوان برایتان سخت است یا مشکلاتی در تعامل با او دارید، با متخصص صحبت کنید و مشاوره بگیرید. اگر در هر بخش از بلوغ مشکلی به وجود آمده یا نگرانی دارید، با پزشک مطرح کنید.
بیشتر بخوانید:
بلوغ زودرس چیست؟
بلوغ زودرس چه عوارضی دارد؟
تشخیص و درمان بلوغ زودرس در کودکان